Eerste hulp bij scheiding: 7 praktische tips
Heel regelmatig krijg ik in het eerste telefonische contact te horen: “We hebben besloten uit elkaar te gaan”, of “ik wil scheiden” en dan komt er meteen achteraan “maar ik heb geen idee wat er allemaal op me af komt.”. Een hele logische vraag.
In deze blog bied ik wat eerste hulp bij scheiding door je 7 praktische tips en handvaten te geven voor de eerste stappen op deze onbekende weg.
- Geef op compassievolle wijze de scheidingsboodschap
Misschien een open deur, maar de allereerste stap is dat je met elkaar praat over de aanstaande scheiding. In veruit de meeste gevallen is zo’n beslissing in eerste instantie geen gezamenlijk besluit, maar komt dat initiatief van één van de twee partners. Het is belangrijk dat de initiatiefnemer de ander duidelijk maakt dat hij definitief wil scheiden en waarom. Besef dat deze boodschap bij de ander grote impact heeft. Er gaan allerlei emoties door de ander heen die de scheidingsboodschap vertroebelen. Wees daarom compassievol en helder naar de ander. Probeer de ander geen verwijten te maken, maar geef aan wat heeft gemaakt dat jij je niet langer gelukkig voelt in jullie relatie.
- Geef de ander verwerkingstijd
Nadat ‘de kogel door de kerk is’, en de scheiding een definitief besluit is en ook is besproken met de ander, is het raadzaam om de ander even de tijd en ruimte te geven om deze boodschap te verwerken.
Een scheiding is in de kern namelijk een rouwproces.
In dit proces ga je door allerlei fases van rouwverwerking heen. Het begint met een soort shocktoestand, het ontkennen van de situatie dat de ander wil scheiden. Nadat het besef is doorgedrongen dat de ander echt definitief uit elkaar wil, ontstaat een moeilijke fase van verdriet, maar ook van boosheid, machteloosheid en frustratie. Geef de ander daarom de tijd om de shock van de scheiding en de eerste fase van verdriet, boosheid etc. te ondergaan.
Indien je te snel praktische zaken wilt gaan regelen, terwijl de ander daar in emotionele zin nog niet klaar voor is, zal dat de rest van het scheidingstraject in de weg kunnen gaan zitten.
Een andere valkuil is dat de ander de zaken juist wel snel wil regelen.
Het spreekwoord ‘haastige spoed is zelden goed’ dient zich dan aan. De illusie is de overtuiging dat als de materiële zaken nu snel zijn geregeld, ook de pijn van de scheiding minder zal worden. Niets is minder waar. Integendeel zelf. Indien je te snel afspraken maakt over de kinderen en de financiën is het risico dat deze afspraken op kortere of langere termijn opnieuw tot discussie leiden naar verhouding groter, dan wanneer je daarvoor de tijd neemt en dat met elkaar in meer rust doet.
Besef ook dat degene die de knoop doorhakt om te gaan scheiden meestal al verder is in het rouwproces dan de ander. Mogelijk zit diegene al voorbij het dieptepunt van de curve en heeft al een zekere mate van acceptatie en berusting bereikt, terwijl de ander zich nog aan het begin van de dalende curvelijn bevindt. Dat geeft in de communicatie de nodige ‘ruis op de zender’. Als je je hiervan allebei bewust bent, kan dat helpen om met meer respect en begrip met elkaar te communiceren. En dat vergemakkelijkt het scheidingsproces weer.
- Scheidingsmediator of advocaat?
Indien de aanstaande ex-partners elkaar niet de tent uit vechten en er nog overleg of een normaal gesprek mogelijk is, is het altijd aan te raden om een afspraak te maken voor een kennismakingsgesprek met een scheidingsmediator. In een eerste contact kunnen de eerste prangende vragen gesteld worden en zal de mediator uitleggen wat er verder bij het scheidingsproces komt kijken. Uitgangspunt is dat je samen aan tafel bij de mediator afspraken maakt. De mediator geeft informatie over de juridische en financiële onderwerpen, zoals kinder- en partneralimentatie, de verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap of afwikkeling van de huwelijkse voorwaarden. Maar bovenal is het de taak van de mediator om de scheidende partners te begeleiden in het gesprek met elkaar zodat zij samen tot goede afspraken kunnen komen.
De mediator is daarbij onpartijdig en neutraal.
Is het tussen jullie te ver geëscaleerd en is een normaal gesprek niet meer mogelijk, dan kun je het beste allebei een eigen advocaat inschakelen. In dat geval komen de kosten van de advocaat voor ieders eigen rekening en is het risico aanwezig dat de scheiding veel langer gaat duren en er veel meer kosten in rekening komen voor beide.
Overigens is voor de formele echtscheidingsprocedure bij de rechtbank altijd een advocaat nodig. Ik heb mijn kantoorpand bij een advocatenkantoor, waarbij de advocaten op kantoor dit op een goede manier afwikkelen voor mij.
- Onder één dak blijven wonen of voorlopig al gescheiden wonen?
Het hele scheidingstraject neemt al snel een aantal maanden in beslag.
Het duurt dus enige tijd voordat er definitieve afspraken zijn gemaakt over wie waar gaat wonen. Indien er kinderen zijn is het van groot belang om met elkaar goed in te voelen of het goed is om al die tijd nog bij elkaar te blijven wonen, of dat één van de partners tijdelijk ergens anders woont. Ik zie overigens ook steeds vaker de afspraak dat de kinderen in het huis blijven en de partners om en om elders verblijven (bij familie, vriend(inn)en, vakantiehuisje et.). Dat heet ‘bird nesting’.
Bedenk dat kinderen op zich een scheiding wel aan kunnen. Wat kinderen belast en zelfs kan beschadigen is wanneer er ruzie tussen de ouders is. En dan gaat het niet alleen om het openlijk maken van ruzie, maar ook een ingehouden spanning tussen de ouders wordt door de kinderen al dan niet bewust opgepikt en heeft een grote impact op ze. Wees dus eerlijk naar elkaar en de kinderen toe en bepaal met hart en hoofd wat gedurende het scheidingstraject qua wonen het minst belastende is voor met name de kinderen.
- Voorlopige financiële afspraken
Tijdens het scheidingsproces dien je met elkaar voorlopige financiële afspraken te maken. De meeste stellen kiezen er voor om de financiën te laten doorlopen zoals het tot dan toe is gegaan totdat er met hulp van de mediator definitieve afspraken over de financiële zaken zijn gemaakt. Indien één van de partners al tijdelijk andere woonruimte gaat huren, zal uiteraard wel al snel een aangepaste financiële afspraak moeten worden gemaakt. Dat betekent voor beide (ex)partners al meteen een financieel stapje terug. Soms kan dat ook reden zijn om bijvoorbeeld al wat vermogen, in de vorm van spaargeld of andere banksaldi te verdelen.
- Kinderen
Een heel belangrijke stap in het scheidingsproces is het informeren van de kinderen. Wacht daar niet te lang mee. De kinderen pikken de signalen tussen de ouders toch wel op. Geef deze boodschap altijd samen en wees daarover eerlijk en helder naar de kinderen. Maak elkaar naar de kinderen toe geen verwijten en wees erop voorbereid dat jonge kinderen vaak al meteen allerlei praktische vragen hebben, zoals waar ga ik dan wonen? Wees ook alert op de gevoeligheid van een loyaliteitsconflict bij met name puberkinderen. Pubers hebben de neiging om loyaal te zijn aan de ouder die ‘verlaten wordt’, zeker indien de andere ouder inmiddels al een andere geliefde heeft.
De mediator kan overigens ook helpen de ouders voor te bereiden op dit gesprek met de kinderen, en/of in gesprek gaan met de kinderen zelf.
- Bekijk alvast een model-ouderschapsplan
Op internet vind je allerlei voorbeelden van een ouderschapsplan. Kijk daar alvast naar, zodat je weet over welke onderwerpen ten aanzien van de kinderen je met elkaar afspraken dient te maken. Een ouderschapsplan is immers verplicht.
Maak een afsprak bij Langeveld Mediation voor een vakkundig traject.Home